Teamwork met succes
Gemakkelijker gezegd dan gedaan?
Op school waren er al twee verschillende soorten klasgenoten. Zij wier ogen oplichtten bij het trefwoord ’groepswerk’ en zij die liever alleen werkten zonder veel tijd te besteden aan discussies. Later als ze gaan werken, is er veel vraag naar de eerste groep, de ’teamspelers’.
Veel managers weten echter dat teamwerk in de praktijk niet altijd zo soepel verloopt als gehoopt. In dit artikel gaan we in op enkele belangrijke kwesties rond teamwerk.
Wat houden teamwerk en teamvaardigheden precies in? Welke verschillende teamrollen zijn er? Hoe creëren managers de juiste voorwaarden voor goed teamwerk en welke veel voorkomende problemen doen zich voor?
Wanneer spreken we van teamwerk?
De termen teamwerk en teamvaardigheden worden tegenwoordig op een bijna inflatoire manier gebruikt. Om te begrijpen hoe u het doel van een succesvolle samenwerking het best kunt bereiken, is het noodzakelijk om de termen te definiëren.
Teamwerk
Men spreekt van teamwerk of teamwork wanneer een groep mensen samenwerkt aan een gemeenschappelijk doel. Onderweg neemt elk teamlid een andere taak op zich. Alle deelnemers dragen dus in belangrijke mate bij aan de verwezenlijking van het gemeenschappelijke doel. De verdeling van de individuele taken en de coördinatie van het proces worden overgenomen door de teamleider.
Teamvaardigheden
De zachte vaardigheden die een teamlid nodig heeft om de gemeenschappelijke taak tot een goed einde te brengen, worden teamvaardigheden genoemd. Een teamspeler is dus in staat om een waardevolle bijdrage te leveren aan de voltooiing van de taak zonder de hele coördinatie op zich te nemen en zonder zich ondergeschikt te maken aan de andere leden.
Teamwerk wordt vaak gebruikt bij in de tijd beperkte projecten waarbij medewerkers van verschillende afdelingen of disciplines samenwerken. Maar teamwerk is ook belangrijk bij de dagelijkse taken binnen dezelfde afdeling om optimale resultaten te bereiken.
Of de samenwerking tussen uw medewerkers succesvol verloopt, hangt niet alleen af van de teamleden zelf – het hangt er ook van af hoe goed u uw taak als teamleider beheerst. Hieronder leest u over veel voorkomende uitdagingen waarmee managers bij deze taak worden geconfronteerd.
Is goed teamwerk wel haalbaar?
Het is een bekende tip dat het in de sollicitatiebrief goed werkt om zichzelf als een ’teamspeler’ aan te prijzen. Uiteindelijk moeten managers afgaan op eerste indrukken om te bepalen of de sollicitant in het team past.
Maar zelfs als de medewerkers elkaar al goed kennen, is doelgericht teamwerk vaak moeilijker dan verwacht. Wat is de reden hiervoor?
4 veelvoorkomende misvattingen op weg naar succesvol teamwerk
1. Groep is gelijk aan team
Niet elke groep mensen is een team. Een team wordt gekenmerkt door collectieve verantwoordelijkheid en duidelijk omschreven posities, regels en verantwoordelijkheden. Een groep is niet meer dan een losse associatie van individuen.
2. Teams kunnen snel worden gevormd
Echt effectieve teams kunnen zelden in een oogwenk worden gevormd. Een team kan – hoe goed de leden elkaar ook al kennen – pas door een teamontwikkelingsproces ontstaan. Dit leerproces moet op gang worden gebracht door de manager en worden ontwikkeld in de vorm van workshops of activiteiten buiten het werk.
3. Teamwerk moet ook werken zonder een teamleider
De teamleider moet niet voor elk probleem ter plaatse geroepen worden? Een team moet ook dingen zelf kunnen regelen? Deze uitspraken zijn niet van toepassing op de manier waarop het team werkt.
Om optimaal te functioneren, heeft het team een bekwame teamleider nodig die het proces coördineert. Er zijn echter andere werkvormen, zoals samenwerking, die meer zelforganiserend zijn.
4. Teamwerk is altijd beter
Collega's die met succes aan een project werken, delen wat ze hebben geleerd en helpen elkaar een handje. Klinkt dat niet wenselijk in de oren van elke manager?
En toch is het een misvatting om te veronderstellen dat teamstructuren geschikt zijn voor elke taak. Vooral als u nog geen teambuildingmaatregelen hebt genomen, verliezen uw werknemers vaak meer tijd met onproductief samenwerken dan met individueel werken.
Gezien deze hindernissen is het niet verwonderlijk dat veel leiders denken dat productief teamwerk niet realistisch is. Met een beetje voorbereidend werk is het echter mogelijk om een goed presterend team te creëren. In het volgende hoofdstuk leert u welke voordelen goed teamwerk voor uw organisatie kan hebben.
Mist u nog de juiste tools voor de volgende teamvergadering?
Teamwork als succesfactor: hoe u en uw bedrijf er voordeel bij hebben
Misschien bespaart uw afdeling meer tijd en middelen als elke medewerker zijn of haar werk alleen doet? Succesvol teamwerk en competent teamleiderschap moeten worden aangeleerd en vereisen een initieel leerproces. Als dat eenmaal is gebeurd, hebben functionerende teamstructuren echter een aantal positieve effecten voor uw bedrijf:
- Meer sociale competentie van uw medewerkers door een betere probleemcultuur en communicatie
- Verbeterde leiderschapscompetenties van de manager
- Geoptimaliseerde resultaten door het collectieve leereffect en een groter verantwoordelijkheidsgevoel
- Sterkere loyaliteit van uw medewerkers door een sterkere sociale band
- Beter voorbereid op de digitale toekomst, waarin netwerken en werken in wereldwijde teams steeds belangrijker worden
Hoe kunt u het beste te werk gaan om de bovengenoemde voordelen voor uw bedrijf te bereiken? De eerste stap is om goed te kijken naar wie uw medewerkers zijn.
De juiste samenstelling: soorten mensen in het team
Of iemand goed in een team functioneert, wordt vaak bepaald door hoe zelfverzekerd hij of ij is. Maar noch een team dat alleen uit eenlingen bestaat, noch een team dat alleen uit communicatietalenten bestaat, zal zijn doel bereiken – het is de juiste mix die het verschil maakt.
In de jaren 70 deed de psycholoog Meredith Belbin onderzoek naar de vraag in hoeverre het succes van een team afhangt van de samenstelling ervan. Als resultaat van het onderzoek definieerde hij negen teamrollen die in een goed presterend team in evenwicht moeten zijn:
Actiegerichte rollen
- Doener: proactief, overwint obstakels
- Perfectionist: nauwgezet, zorgt voor optimale resultaten
- Uitvoerder: organiseert, voert plannen uit
Communicatiegerichte rollen
- Coördinator: communicatief, stuurt het team
- Teamwerker: diplomatisch, bemiddelt bij conflicten
- Trailblazer: enthousiast, legt contacten
Kennisgerichte rollen
- Specialist: betrokken, brengt deskundigheid in
- Innovator: creatief, stelt nieuwe ideeën voor
- Waarnemer: analytisch, controleert haalbaarheid
Dit soort categorisering helpt u om de respectieve sterke punten van uw medewerkers te identificeren. Daarnaast moet u echter niet voorbijgaan aan individuele kenmerken. Denk bijvoorbeeld aan de persoonlijke omstandigheden en de emotionele stabiliteit van de persoon. Ook een positieve of negatieve houding van een medewerker kan doorslaggevend zijn.
5 tips om succesvol in een team samen te werken
Samenvattend volgen hieronder vijf praktische acties om u te ondersteunen bij uw volgende winnende teamproject:
Gebruik teamwerk alleen als het zinvol is
Teamwerk is aangewezen wanneer de opdracht te groot en complex is om door één persoon te worden uitgevoerd. Teamstructuren zijn ook geschikt voor taken waarbij interactie nodig is (tussen disciplines of afdelingen).
Investeer in teambuildingmaatregelen
De mogelijkheden om het team te versterken variëren van grote evenementen tot kleine ondernemingen:
- Professioneel georganiseerde activiteiten die de cohesie bevorderen en de teamdynamiek in praktijk brengen (bv. workshop teambuilding van een hele dag of meerdere dagen)
- Gezamenlijke deelname aan een vrijwilligersproject
- Samen de lunchpauze doorbrengen of samen iets doen na het werk
Denk na over de juiste samenstelling
De juiste mix van mensen en hun interactie bepalen het succes van een teamproject:
- Bedenk welke medewerker het meest geschikt is voor welke deeltaak
- Krijg een overzicht van de verschillende soorten mensen en waardeer de sterke punten van elke rol
Zorg voor de juiste omstandigheden
Stel enkele beginselen voor samenwerking vast:
- Definieer een duidelijk groepsdoel
- Verdeel de afzonderlijke taken eerlijk
- Stel enkele groepsregels op voor de omgang met elkaar (bijv. respect, beleefdheid)
- Stel belangrijke data voor het proces vast (bijv. deadlines voor individuele projecten en tijdstippen voor feedbackrondes)
Omarm uw rol als teamleider
Het succes van het team hangt af van hoe goed de teamleider leiding geeft:
- Bemiddel in geval van moeilijkheden of conflicten
- Steun laagpresteerders, rem alfa's
- Voorkom groepjesvorming
- Prijs of beloon successen en evalueert mislukkingen met het team
- Stuur het project in de goede richting en hou steeds de essentie in het oog
Neem contact met ons op!
Wij staan voor meer vragen tot uw beschikking